ایزوتوپ های هیدروژن شیمی دهم

نکات کنکوری و خلاصه شده از ایزوتوپ های هیدروژن از کتاب شیمی دهم دبیرستان که در ادامه مبحث ایزوتوپ های هیدروژن ناپایدار و تعداد ایزوتوپ های هیدروژن مطالعه خواهید کرد. نام و کاربرد ایزوتوپ های هیدروژن در ادامه از جم شیمی یاد خواهید گرفت که به ترتیب عبارتند از پروتیوم، دوتریوم و تریتیوم. هیدروژن به صورت کلی دارای هفت 7 ایزوتوپ می‌باشد. ایزوتوپ‌های ²H ،¹H و ³H به صورت طبیعی وجود دارند اما ایزوتوپ‌های ⁶H ، ⁵H ، ⁴H و ⁷H ساختگی هستند.

خلاصه نکات مهم مبحث ایزوتوپ های هیدروژن در شیمی دهم دبیرستان

• ایزوتوپ‌ها ¹H و ²H پایدارند و فاقد نیم‌عمر هستند.
• ایزوتوپ‌های ⁶H ، ⁵H ، ⁴H ، ³H و ⁷H پرتوزا و ناپایدارند (رادیوایزوتوپ هستند) که نیم‌عمر و پایداری آن‌ها را می‌توان به صورت زیر با یکدیگر مقایسه نمود‌:
  ³H > ⁵H > ⁶H > ⁴H > ⁷H
• در واقع از بین 7 ایزوتوپ هیدروژن، 5 ایزوتوپ ناپایدار وجود دارد که 4 عدد آن‌ها ساختگی و یکی از آن‌ها (³H) در نمونه‌های طبیعی یافت می‌شود.
• همه ایزوتوپ‌های (⁶H ، ⁵H ، ⁴H و ⁷H) ساختگی بوده و بنابراین درصد فراوانی آن‌ها در طبیعت صفر است اما دقت داشته باشید که درصد فراوانی ³H در طبیعت ناچیز است.
• توجه داشته باشید که ³H ،تنها ایزوتوپ پرتوزا و طبیعی هیدروژن است.
• مقایسه درصد فراوانی و پایداری سه ایزوتوپ طبیعی هیدروژن به صورت زیر است:
  ¹H > ²H > ³H
• ایزوتوپ ¹H دارای یک پروتون در هسته و یک الکترون پیرامون آن است. بنابراین این ایزوتوپ برخلاف سایر ایزوتوپ‌های هیدروژن، فاقد نوترون در هسته خود است.
• باید توجه داشته باشید که در ایزوتوپ‌های یک عنصر، الزاماً ایزوتوپی که تعداد نوترون بیشتری در ساختار خود دارد، پایداری و نیم‌عمر کمتری نسبت به سایر ایزوتوپ‌های همان عنصر ندارد.