انواع نانو حامل های دارویی مزومتخلخل

نانو حامل های دارویی مزومتخلخل (mesoporous) دسته ای از ترکیبات شیمیایی می باشد که برای حمل و انتقال داروها به کار برده می شوند.امروزه حامل های دارویی که غیر نانو هستند برای حمل دارو و انتقال آن به محل هدف مناسب نیستند و از سویی دیگر بارگیری دارو درون آنها مشکل هست و آزاد سازی دارو کنترل شده نیست. مواد مزومتخلخل با دارا بودن حفراتی با سایز دو تا پنجاه نانو متر، مساحت سطحی بالا ، امکان عام لدار شدن با گروه های آلی و معدنی متفاوت، پایداری زیاد، تنظیم پذیر بودن حفرات، سایز حفره ی بالا و حجم حفره ی بالا بر مشکلات ناشی از حامل های غیر نانو غلبه می کنند.

مساحت سطح بالای آنها موجب جذب زیاد دارو داخل حفرات، عام لدار کردن آن ها با گروه های متنوع باعث اتصال و برهمکنش مناسب دارو و رساندن دارو به محل هدف و وجود حفرات با سایز مناسب موجب بارگیری مناسب دارو و آزاد سازی کنترل شده ی آن می شود. این مواد انواع گوناگونی دارند که متداول نرین و معروف ترین آنها مواد MCM و.. می باشند. همراه کردن نانوذرات مغناطیسی با مواد مزومتخلخل بدلیل وجود میدان قوی و آنیزتروپی قوی در افزایش رهایش دارو به محل هدف کمک زیادی می کند.

و یا می توان نانوذرات فلزی که خاصیت آنتی باکتریال و ضد ویروس و… را دارند در داخل حفرات مواد مزومتخلخل لود کرد و از خاصیت آن ها و پایداری زیاد مواد مزومتخلخل در زمینه هایی مثل دارو رسانی، تشخیص انواع باکتری ها، بیماری ها و…  به کار برد. در کل با این دسته از نانوساختارها می توان کاربردهای عملی زیادی را به نتیجه رساند و از آن بهره برد.

همچنین بدلیل امکان عام لدار کردن آن ها با لیگاندهای متنوع می توان از آنها را در واکنش های سنتزی آلی استفاده کرد. کاربرد درون تن یا in vivo آن ها بسیار کاربردی تر نسبت به کاربرد برون تن یا in vitro آنهاست. بزرگترین چالش زیست محیطی، حذف آلودگی‌های موجود در طبیعت می باشد. این آلودگی ها شامل آلودگی هوا، خاک و آب است که در کوتاه‌مدت و دراز‌مدت اثرات مخربی بر محیط زیست و سلامت انسان برجای می‌گذارد. حذف آلودگی‌ها از محیط زیست به دلیل گستره وسیع بسیار دشوار می‌باشد.

مواد مزومتخلخل با مکانیزم خاصی سنتز می شوند این مکانیزم LCT یا Liquid crystal templating نام دارد. در این مکانیزم به زبان ساده ابتدا سورفکتانت ها در محلول بصورت مونومر هستند که با افزایش بسیار زیاد غلظت مایسل هایی با اشکال هندسی متفاوت بوجود میارن که در واقع نقش تمپلیت یا قالب را ایفا می کنند. ماده اصلی سنتز مزومتخلخل ها پیش ماده های سیلیکاتی هستند. سپس این مواد بر روی تمپلیت قرار می گیرند و عمل تراکم رخ می دهد. در مرحله ی آخر پس از انجام واکنش تراکم با حذف تمپلیت، مزومتخلخل سنتز می شود.