پیوند داتیو
پیوند داتیو
پیوند داتیو ، در حقیقت همان پیوند کووالانسی است، فقط با کووالانسی این تفاوت را دارد که در کووالانسی دو الکترون مشترک بوسیله هر دو اتم به اشتراک گذاشته میشوند، ولی در داتیو ، دو الکترون مشترک ، فقط بوسیله یکی از اتمها به اشتراک گذاشته میشود و اتم مقابل در آنها شریک میگردد، بدون اینکه خود الکترونی به اشتراک کذاشته باشد.
شرط تشکیل پیوند کوولانسی
لازمه تشکیل پیوند کوولانسی بین دو اتم ، این است که هر یک از دو اتم در آخرین تراز انرژی خود لااقل یک اوربیتال نیمه پر داشته باشند.
شرط تشکیل پیوند داتیو.
در تشکیل پیوند داتیو باید اتمی که الکترون به اشتراک میگذارد، در آخرین لایه ، حداقل یک جفت الکترون غیر پیوندی داشته باشد و اتم دیگر نیز حداقل دارای یک اوربیتال خالی در آخرین لایه باشد. پیوند یافتن H+با مولکول آمونیاک و تشکیل یون آمونیوم وقتی مولکول آمونیاک در محیطی با یون H+ مجاور شود، آن را به سوی قطب منفی خود که نیتروژن است، جذب مینماید و وقتی H+که اوربیتال s 1 آن خالی است، به قدر کافی به نیتروژن نزدیک شد، نیتروژن آمونیاک ، جفت الکترون غیر پیوندی خود را با یون H+به اشتراک میگذارد. باید توجه داشت که وقتی نیتروژن آمونیاک که دارای هیبرید است، جفت الکترون غیر پیوندی خود را در اختیار یون H+گذاشت، هنوز هم حالت هیبریدی آن است، ولی دیگر چهار وجهی یون + NH4نامتقاون نیست، زیرا جفت الکترون غیر پیوندی نیتروژن که عامل نامتقارن کننده چهار وجهی آن بود، بکار گرفته شد و یون آمونیوم (+NH4)به صورت یک چهار وجهی متقارن با زوایای پیوندی ‘ 109.28 در میآید و شبیه CCl4 ، CH4و … میباشد.
پیوند یافتن H+با H2Oو تشکیل یون هیدرونیوم:
اکسیژن آب دارای دو جفت الکترون غیر پیوندی است و وقتی با یون H+مجاور شود، آن را به سوی خود میکشد و با آن پیوند داتیو تشکیل میدهد و یون هیدرونیوم (+H3O ) را بوجود میآورد. باید توجه داشت که اتم اکسیژن در یون هیدرونیوم هم دارای هیبرید است، ولی چون یک جفت از الکترونهای غیر پیوندی آن بکار گرفته شده، نیروی دافعه وارد بر پیوندها نسبت به آن کمتر میشود، یعنی چهار وجهی آب نسبت به چهار وجهی یون هیدرونیوم نامتقارنتر است.با اینکه هنوز یک جفت الکترون غیر پیوندی بر روی اکسیژن باقیمانده است، ولی نمیتواند با یون H+دیگر ، یک پیوند داتیو دیگر تشکیل دهد و یون +H4O را بوجود آورد. زیرا وقتی مولکول آب را با یون H+پیوند داتیو تشکیل داد و به یون +H3O تبدیل شد، یون H+دیگر نمیتواند به این یون مثبت نزدیک شود، زیرا مجموعه + H3O به علت داشتن بار مثبت ، آنها را از خود دور مینماید و شرط اول برقراری پیوند بین دو ذره که تماس آنها با هم است، برقرار نمیشود