روند تغییرات انرژی یونش در دوره وگروه جدول تناوبی
در این پست از سایت جم شیمی به بررسی روند تغییرات انرژی یونش در دوره و گروه جدول تناوبی عناصر می پردازیم.برای مشاهده این آموزش بخش دوم شیمی دوم دبیرستان به ادامه مطلب مراجعه کنید
گروه:
در یک گروه از بالا به پایین انرژی یونش کاهش می یابد.در یک گروه از بالا به پایین تعداد لایه های الکترونی افزایش می یابد بنابراین فاصلۀ هسته تا الکترونهای لایه ظرفیت بیشتر شده و جدا کردن الکترون از اتم ساده تر خواهد شد یعنی انرژی یونش کمتر می شود
دوره:
در یک دوره از چپ به راست انرژی نخستین یونش افزایش می یابد در یک دوره تعداد لایه های الکترونی ثابت است ولی از چپ به راست نیروی جاذبه هسته بر روی الکترون های لایه ظرفیت افزایش می یابد بنابراین الکترونهای لایۀ ظرفیت با شدت بیشتری توسط هسته جذب می شوند و جدا کردن الکترون سخت تر خواهد شد .
نکته : در مورد افزایش انرژی نخستین یونش در یک دوره از چپ به راست دو استثناء وجود دارد
1 ) انرژی نخستین یونش گروه 13 از انرژی نخستین یونش گروه 2 کمتر است ؟
یا چرا انرژی نخستین یونش بور B از بریلیم Be کمتر است ؟
چون آرایش الکترونی بریلیم نسبت به بور پایدار تر است. و جدا کردن الکترون از بور آسانتر از بریلیم است.آرایش الکترونی بریلیم Be پایدار است چون در لایه ظرفیت خود 2 الکترون دارد و کاملا پر است4Be : 1S2 / 2S2
اما آرایش الکترونی بور Bبه 3P1 ختم می شودکه ناپایدار است و جدا کردن الکترون راحت تر است .
5B : 1S2 / 2S2 , 2P1
2) انرژی نخستین یونش گروه 16 از انرژی نخستین یونش گروه 15 کمتر است؟
چون آرایش الکترونی نیتروژن نسبت به اکسیژن پایدار تر است. و جدا کردن الکترون از اکسیژن آسانتر از نیتروژن است.آرایش الکترونی نیتروژن به 3P3 ختم میشود که اوربیتالهای P نیمه پر هستند و پایدار می باشد و جدا کردن الکترون سخت تراست.
7N : 1S2 / 2S2 , 2P3
آرایش الکترونی اکسیژن به 3P4 ختم میشود که اوربیتال های P چهار الکترون دارد و ناپایدار می باشد و جدا کردن الکترون آسان تر است.
8O :1S2 / 2S2 , 2P4
نکته: در بین تمام عناصر هلیم که اولین عنصر گروه ۱۸ است بیشترین IE1 و سزیم Cs که در پایین گروه یک قرار دارد کمترین انرژی نخستین یونش را دارد.
