آموزش شیمی یازدهم
ترکیب ها و گونه هایی که قاعده هشتایی را نقض می کنند
گونه ها، ترکیبات و مولکول هایی که از قاعده هشتایی پیروی و تبعیت نمی کنند و به عبارتی قاعده هشتایی (اوکتت) یا اوکتت octet rule chemistry را نقض می کنند از جم شیمی مطالعه کنید. در ادامه انواع ساختارهای لوویس که ناقض قاعده هشتایی می باشند به صورت دسته بندی شده مطالعه نمایید.
در ابتدا به تعریف قاعده هشتایی در شیمی می پردازیم، اتم‌ها تمایل دارند 8 الکترون در لایهٔ ظرفیت (آخرین لایهٔ الکترونی هر اتم) خود داشته باشند و به آرایش گازهای نجیب برسند. اتم‌ها، برای رسیدن به آرایش گازهای نجیب، باید خود را به آرایش گازهای نجیب یعنی ns²np6 برسانند. به این قاعده، قاعدهٔ هشت تایی می‌گویند.
مولکول هایی که قاعده اکتت یا هشتایی را نقض می کنند به صورن زیر می توان دسته بندی می شوند:
- مولکول هایی که لایه ظرفیت اتم مرکزی آنها کمتر از 8 الکترون دارد مثل BeCl2 ، AlCl3 و BF3. این مولکول ها در طبیعت به صورت های مختلف پایدار می شوند. برای مثال BeCl2 بصورت پلیمر و AlCl3 به صورت دیمر در طبیعت یافت می شوند.
- مولکول هایی که لایه ظرفیت اتم مرکزی آنها بیش از 8 الکترون دارد این مولکول ها پایدارند. از آنجایی که تشکیل پیوند سبب آزاد شدن انرژی می شود گسترش لایه ظرفیت با تشکیل پیوندهای بیشتر همراه است. به همین دلیل مولکول هایی مانند PCl5 ، SF6 و … پایدارند. نافلزهای دوره سوم و پایین تر این ویژگی را دارند.
- اتم هیدروژن در ترکیبات به هشتایی نمی رسد (به آرایش پایدار هلیم می رسد)
- گونه هایی که الکترون فرد (منفرد) دارند بعضی اتم ها به هشتایی نمی رسند مثلا N در NO و NO2 به هشتایی نمی رسد.
لینک کوتاه مطلب
برای کپی کلیک کنید
