انواع پیل های سوختی در شیمی و ویژگی های آن ها
Fuel cell پیل سوختی یک مبدل انرژی شیمیایی به انرژی الکتریکی است. این تبدیل مستقیم بوده و از بازدهٔ بالایی برخوردار است. معروف ترین نوع پیل سوختی در حال حاضر پیل سوختی هیدروژنی است، که در این مقاله به آن پرداخته می شود. انواع دیگر پیل سوختی مانند پیل سوختی متانول نیز کاربردهای خاصی دارند. در مورد پیل سوختی هیدروژنی میتوان گفت که در این تبدیل از عمل عکس الکترولیز آب استفاده میگردد، به عبارت دیگر از واکنش بین هیدروژن و اکسیژن، آب، حرارت و الکتریسیته تولید میگردد.
هر سلول در پیلهای سوختی از سه جزء آنُد، کاتُد و الکترولیت و غشا تشکیل شدهاست.پیل سوختی دارای دو الکترود (آند و کاتد) و یک الکترولیت ما بین این دو الکترود و غشا به منظور جدا کردن دو بخش پیل میباشد.در قطب آند، هیدروژن بر روی یک کاتالیزور واکنش داده و تولید یک یون با بار مثبت و الکترون با بار منفی میکند.پروتون به وجود آمده از محیط الکترولیت گذر کرده حال آنکه الکترون در فضای مدار حرکت میکند و تولید جریان مینماید.
انواع پیلهای سوختی
پیلهای سوختی را به طور معمول، بر اساس نوع الکترولیتی که در آن به کار میرود، به پنج دسته طبقهبندی میکنند:
- پیل های سوختی قلیایی
- پیل های سوختی كربنات مذاب
- پیل های سوختی اسید فسفریك
- پیل های سوختی اكسید جامد
- پیل های سوختی پلیمری
مزایا و معایب پیلهای سوختی
- مزایای پیلهای سوختی
– داشتن بازدهی بالا نسبت به وسایلی که از سوختهای شیمیایی معمول نظیر نفت و بنزین استفاده میکنند.
– سازگاری با محیط زیست؛ چون تنها محصول جانبی ایجاد شده در پیلهای سوختی آب میباشد.
– عدم آلودگی صوتی؛ از آنجاییکه در پیلهای سوختی اجزای متحرک وجود ندارد، این وسیله بسیار بیصدا و آرام است.
– هزینه نصب کم و راهاندازی آسان - معایب پیلهای سوختی
– ناشناخته بودن فناوری پیلهای سوختی در جهان
– گران بودن؛ از آنجایی که هنوز خطوط تولید پیلهای سوختی وجود ندارد، تولید انبوه آنها بسیار گران است. علاوه براین، در ساخت این وسایل از برخی مواد گران قیمت (مانند کاتالیزورها) نیز استفاده میشود.
زمینههای مختلف استفاده از پیلهای سوختی:
از پیلسوختی میتوان در زمینههای مختلفی برای تولید انرژی استفاده کرد، که معمولترین آنها عبارتند از:
حمل ونقل (خودروهای سواری و وسایط نقلیه عمومی): امروزه همه تولیدکنندگان عمده خودرو بر روی تولید تجاری خودروهای پیل سوختی سرمایهگذاری کردهاند.
پیلهای سوختی میتوانند به عنوان مولد انرژی در اتوبوسها، قایقها، هواپیماها و حتی دوچرخهها نیز استفاده شوند