سردترین دمای تاریخ: 38 تریلیونیوم درجه بالاتر از صفر مطلق
رکورد سردترین دمای ثبت شده تاریخ توسط دانشمندان شکسته شد که این دما 38 تریلیونیوم درجه بالاتر از صفر مطلق می باشد. فیزیک دانان دانشگاه برمن در آلمان به سردترین دمایی که تاکنون ثبت شده است، رسیدند که دمای فوق العاده پایین 38 تریلیونیوم درجه بالاتر از صفر مطلق است. آن ها این کار را به عنوان بخشی از یک آزمایش شامل رها کردن یک گاز کوانتومی و کند کردن حرکت آن با آهن رباها انجام دادند. به گزارش جم شیمی تیم تحقیقاتی دانشگاه برمن با ثبت دمای 38 پیکو کلوین یا 38 تریلیونیم درجه بالای صفر مطلق در طول آزمایشات خود، همه رکوردهای قبلی را شکستند.
صفر مطلق بعنوان 273.15 – درجه سانتیگراد در نظر گرفته می شود و سردترین دمای ممکن در مقیاس ترمودینامیکی است. برای اینکه جسمی به این دما برسد، باید حرکت اتمی یا انرژی جنبشی اتم های آن صفر باشد و این برای دانشمندان غیرممکن است که به صفر مطلق برسند. با این حال، آزمایش هایی مانند آزمایش اتم سرد که در ایستگاه فضایی بین المللی انجام شد، به دمای 100 نانو کلوین یا 100 میلیونیم درجه بالای صفر مطلق رسیده است.
در بیانیه تیم تحقیقاتی دانشگاه برمن آمده است که هنگام تحقیق در خصوص ویژگی های موج اتم ها، یکی از سردترین دماهای جهان برای چند ثانیه در مرکز فناوری کاربردی و ریز گرانش فضایی( ZARM) در دانشگاه برمن ایجاد شد. این تیم برای آزمایشات خود یک ابر گازی متشکل از 100 هزار اتم روبیدیوم را در یک میدان مغناطیسی در یک محفظه خلاء به دام انداخت. این ابر گازی سپس به قدری خنک شد تا تبدیل به یک گاز کوانتومی به نام چگالش بوز- اینشتین ( BEC) شود. از آنجایی که گازهای کوانتومی به صورت یکنواخت عمل می کنند، گویی یک اتم بزرگ هستند و دانشمندان از آنها در آزمایش هایی استفاده می کنند که اثرات کوانتومی غیرمعمول را در مقیاس کلان مشاهده کنند و بتوانند دانش خود را در خصوص مکانیک کوانتومی گسترش دهند.
چگالش بوز–اینشتین ( Bose–Einstein condensate) پنجمین و جدیدترین حالت ماده است. این حالت، حالتی از ماده است که در آن یک گازِ رقیقِ( بوزون) را تا دمای بسیار پائین و در دمای منفی 273.14 – درجه سانتی گراد ( بسیار نزدیک به صفر مطلق) سرد می کنند. در اثر دمای بسیار پائین در این گذار فاز، بخش بسیار بزرگی از بوزون ها کم ترین حالت کوانتومی را اشغال می کنند و در آن نقطه پدیده کوانتومیِ ماکروسکوپی آشکار می شود. بوزون های سرد در هم فرو میروند و ابَرذره هایی که رفتاری بیشتر شبیه یک ریزموج دارد تا ذره های معمولی شکل می گیرد.