هیدروژل چیست و چه کاربردهایی دارد

هیدروژل ها دستهای از مواد پلیمری با ساختار شبکهای (پیوندهای عرضی فیزیکی یا شیمیایی) هستند که قابلیت تورم و جذب آب بالایی دارند. این خصوصیت هیدروژلها را از سایر پلیمرها متمایز میسازد.پیوندهای عرضی فیزیکی میتوانند بوسیله درهم گره خوردگی زنجیرها، ایجاد بلور در ساختار پلیمر و یا برهمکنشهای ضعیف مثل پیوند هیدروژنی یا واندروالسی تشکیل شوند که در شکل زیر نمایی از این پیوندها دیده می شود.
اهمیت هیدروژلها در کاربردهای پزشکی اولین بار در سال 1950 با استفاده از ژل پلی 2-هیدروکسی اتیل متاکریلات (PHEMA) در ساخت لنزهای تماسی نرم آشکار شد. این ژل خاصیت ترشوندگی بسیار خوب، رفتار الاستیکی بالا و زیستسازگاری مناسبی از خود نشان داد. به این جهت نسبت به سایر پلیمرهای سنتزی شباهت خوبی با بافتهای طبیعی بدن داشت.
موفقیت یک بیومتریال به میزان زیست سازگاری آن بستگی دارد. فاکتورهای بسیاری بر زیستسازگاری یک ماده مؤثر بوده و بررسی تمام منابع موجود نشان میدهد که هیدروژلها موادی زیست سازگار هستند.
از جمله کاربردهای هیدروژلها به عنوان بیومتریال در پزشکی زیستی، میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:
- در تهیه پانسمانها و زخم پوشها،
- عدسیهای چشمی،
- غشاءهای زیستی،
- سیستمهای انتقال دارو،
- مهندسی بافت،
- پوست مصنوعی،
- انواع داربستهای تشکیل شونده در محل،
- ساخت بیوسنسورها،
- نانو بیومتریالها
- و . .