ضرب المثل های جالب شیمی با موضوع آب

ضرب المثل های زبان فارسی که در زندگی روزمره به کار می بریم از دیدگاه شیمی  و با موضوع آب  دید علمی و جالب به بررسی مفاهیم و موضوعات این عبارت ها پرداخته ایم. در این پست انواع ضرب المثل شیمی که به نحوی درباره آب می باشند یا اینکه اشاره به این موضوع را دارند با دید شیمی بررسی می کنیم. این ضرب المثل ها در زبان فارسی کاربردهای فراوانی داشته و دارند.

 آب در دلش تکان نمي خورد 

کنايه از يخ است که مولکول هاي آب در شبکه آن در جاهاي ثابتي قرار دارند و امکان انجام حرکت انتقالي براي آنها وجود ندارد .

 آب نمي بيند اما شناگر ماهري است

منظور فلزهاي قليايي است که زير نفت نگهداري مي شوند و آنچنان فعاليت شيميايي بالا يي دارند که وقتي وارد آب مي شوند با سرعت زيادي بر سطح آب مي چرخند و به شدت با آن واکنش مي دهند.

از آب گل آلود ماهی گرفتن

تهيه سوسپانسيون آب گل آلود به منظور کاهش ديد ماهي و راحت به دام انداختن آن.

آب در کوزه و ما تشنه لبان مي گرديم
همان عنوان فصل اول کتاب شيمي سال اول قديم دبيرستان يعني «آب مايعي کمياب در عين فراواني» است که با گذشت زمان به صورت اين ضرب المثل درآمده است. در اينجا کره زمين به کوزه اي تشبيه شده است که آب دارد اما ساکنانش تشنه آب مناسب و قابل آشاميدن هستند.

آب و تاب دادن
اضافه کردن آب خالص به محلول داخل بالون پيمانه اي و سپس تکان دادن و تاب دادن محلول به منظور همگن سازي آن را بيان مي کند.

آب به آب شدن
انتقال يون هيدروژن از يک مولکول آب به مولکول آب ديگر و تشکيل يون هيدرونيوم و يون هيدروکسيد که براساس نظريه برونست – لوري يک واکنش اسيد – باز محسوب مي شود.

آبي از او گرم نمي شود
مقصود واکنش گرما دهي است که در گرماسنج بمبي انجام مي شود و گرماي توليد شده واکنش آنقدر اندک است که توان گرم کردن آب درون گرماسنج را هم ندارد.

آب از سرچشمه گل آلود است
هرگاه سوسپانسيون آب گل آلود در سرچشمه رودخانه تهيه شود به طوري که تا آن پايين دست ها همچنان سوسپانسيون باقي بماند و گل و لا ي فرصت ته نشين شدن و جدا شدن از آب را نداشته باشد اين ضرب المثل را بکار مي برند.

آب پاکي روي دست کسي ريختن
اضافه کردن آب خالص روي آزمايشي که در حال انجام شدن است يا استفاده از آب مقطر براي تهيه محلولي باغلظت معين.

آبي از دستش نمي چکد
يا دستش خشک است يا آب در دستش يخ زده است يا ظرف آبش سوراخ نيست والا اين ادعا به شدت تکذيب مي شود.

آب زير پوستش رفته
کنايه از نمک هاي آب پوشيده است که داراي چند مولکول آب تبلور در ساختار خود مي باشند و تا زماني که گرما به سراغشان نيايد اين آب را زير پوستشان نگه مي دارند.

آب شدن و در زمين فرو رفتن
اين ضرب المثل علاوه بر شيمي کمي تا قسمتي زمين شناسي را هم در بر مي گيرد و منظورش بيشتر ذوب شدن برف ها و يخچال ها و فرو رفتن در اعماق زمين و تشکيل سفره هاي آب زيرزميني مي باشد.

آب که يک جا بماند مي گندد
هرگاه آب براي مدتي نسبتا زياد در جايي ثابت باقي بماند بر اثر رشد جلبک ها رنگ و بو و مزه آن تغيير مي کند و براي جلوگيري از گنديدن آب اضافه کردن کات کبود توصيه مي شود.

آب که سربالا مي رود قورباغه ابوعطا مي خواند
راستش را بخواهيد هرچه گشتيم نتوانستيم براي اين يکي خاصيت شيميايي پيدا کنيم اما اگر کسي بخواهد دستگاه ابوعطا را با اجراي قورباغه بشنود شرطش اين است که آب را وادار کند سربالا يي برود تا با آهنگ آن قورباغه شروع به خواندن کند عجب شرطي براي خواندن گذاشته اين قورباغه! لا بد مي دانسته نيروي جاذبه زمين اجازه نمي دهد آب سربالا يي برود که اين شرط را گذاشته است. حکايت مي کنند که ماهي از قورباغه خواسته يک دهن برايش بخواند و قورباغه هم براي اينکه از شر او خلاص شود و او را دنبال نخود سياه بفرستد اين شرط را برايش گذاشته است والا قورباغه کجا و اجرا در دستگاه ابوعطا کجا؟

آب خوش از گلويش پايين نمي رود
کنايه از قيف شيشه اي است که هنگام انجام عمل صاف کردن آب به راحتي از آن پايين نمي آيد و شايد هم منظور قطره چکان باشد که آب قطره قطره و به سختي از آن خارج مي شود.

آب از آب تکان نمي خورد
خب نبايد هم بخورد مگر پيوند هيدروژني اجازه مي دهد مولکول آب از مولکول ديگر جدا شود و براي مدتي هرچند کوتاه گشت و گذاري در اطراف و اکنافش داشته باشد.

آب به غربال پيمودن
شايد مربوط به زماني است که از وسايل درجه بندي شده آزمايشگاهي امروزي نظير استوانه مدرج و بشر و اينجور چيزها خبري نبوده است يا لا بد کسي از قيف بوخنر براي برداشتن آب استفاده کرده است و شايد هم کسي خواسته غربالش را امتحان کند تا از سالم بودنش مطمئن شود.

آب چيزي را کشيدن
خارج کردن آب تبلور نمک آب پوشيده با گرم کردن آن يا خشک کردن رسوب به وسيله قيف بوخنر و ارلن تخليه را گويند.

آب را گل آلود کردن و ماهي گرفتن
تهيه سوسپانسيون آب گل آلود به منظور کاهش ديد ماهي و راحت به دام انداختن آن.

آب توي چيزي کردن
رقيق کردن محلول هاي غليظ با اضافه کردن آب مقطر و کاهش غلظت آن يا به حجم رساندن محلول درون بالن پيمانه اي.

آب که از سر رفت چه يک وجب چه صد وجب
اين ضرب المثل شاید مربوط به آن زماني است که انسان هنوز نمي دانست هرچه جسم در عمق بيشتري از مايع باشد فشار بيشتري را تحمل خواهد کرد.

این پست با ضرب المثل های مرتبط با آب بروز رسانی میشود.